Dva najveća srpska svetitelja 20. vijeka Vladika Nikolaj i otac Justin, kao i cio narod suočili su se sa iskušenjima Prvog i Drugog svjetskog rata, ali i jugoslovenstvom i komunizom, koji su razdirali nacionalni identitet Srba, istakao je večeras u Andrićgradu intelektualac Vladimir Dimitrijević.
On je podsjetio da je vladika Nikolaj kao jeromonah bio za ujedinjenje svih Južnih Slovena, smatrajući da će to biti dobro rješenje za sve, ali da se vrlo brzo poslije stvaranja Jugoslavije u to razočarao.
„Vladika Nikolaj rekao je da smo imali školu bez vere, politiku bez poštenja, vojsku bez rodoljublja, državu bez Božijeg blagoslova“, istakao je Dimitrijević, koji je u Andrićevom institutu održao predavanje na temu „Vladika Nikolaj i otac Justin o srpskom 20. veku“
Dimitrijević je da su se dva najveća svetitelja 20. vijeka suočila sa mnogobrojnim iskušenjima sa kojima se suočavao srpski narod, prije svega, sa Prvim svjetskim ratom i stvaranjem Jugoslavije, kada je jugoslovenstvo razdiralo osnovni srpski identitet.
On je naveo da je poslije Drugog svjetskog rata srpski narod bi izložen još jednom iskušenju – udaru komunizma.
„Vladika Nikolaj, kao izraziti protivnik komunističke ideologije, nastojao je da besedi, izdaje knjige. Takav je bio i put oca Justina. On je između dva svetska rata jasno davao do znanja Srbima da se ne smeju odreći svetosavlja i svog osnovnog identiteta“, rekao je Dimitrijević, jedan od vodećih srpskih intelektualaca koji djeluju u okvirima književne kritike i analitike religije.
Prema njegovim riječima, otac Justin je rekao da je Sveti Sava definisao sve što je Srbima potrebno da bi opstali njihov duhovni identitet i kultura, koja je zasnovana na hrišćanskim vrijednostima.
„Poslije Drugog svetskog rata, otac Justin je bio u zatočeništvu, komunisti su ga držali pod kontrolom, ali on je snažno, odlučno i hrabro uvek govorio ono što misli i branio identitet srpskog naroda“, rekao je Dimitrijević.
Direktor Andrićevog instituta Emir Kusturica govorio je o tradiciji koja postoji u srpskom i ruskom narodu.
On je naveo da je istoričarka Natalija Naročnicka u dijelu svoje knjige o ruskom 20. vijeku napravila paralelu sa srpskom istorijom, primijetivši da u 19. vijeku kod Srba nije bila eksplozija filozofa ili filozofije, kao što se desilo u Zapadnoj Evropi.
„Ona to tumači idejom da su naši potencijali korišteni u bazičnom pristupu pravoslavlju koje nije imalo racionalističku distancu, odnosno ono što je Zapadna Evropa prošla u 14. i 15. vijeku, a posebno u vrijeme racionalizma od Dekarta do Getea i svih onih koji su konstatovali da je vjera u Boga na Zapadu stanje uma, a u pravoslavlju je to pitanje srca“, istakao je Kusturica.
On je naveo da je gost Institita i večerašnji predavač čovjek koji može da izvede sve dokaze.
„Teško da bi bilo ko od nas mogao da pronađe u Srbiji nekog liberala koji stoji na drugoj strani unutar iste teze i koji bi mogao da izvede takav broj valjanih dokaza, kao što to može profesor Vladimir Dimitrijević“, rekao je Kusturica.
Vladimir Dimitrijević je autor više od 65 knjiga, dok kao priređivač potpisuje više od 130 publikacija od kojih su najznačajnije „Tržište ili hram: Stanovište Vladimira Vujića“, „Kako sahraniti Broza – Tito i Srbi“, „Pobunjenici i smislotvorci“, „Stepinac za početnike“, „Gramatika ekumenizma“, „Školokaust u Srbiji/Kako razaraju naše obrazovanje?“, „Svetosavlje i srbocid: Razgovori u vrtlogu globalizacije“ i „Oklevetani svetac: Vladika Nikolaj i srbofobija“.
Dimitrijević je, na poziv najuglednijeg ruskog sektologa Aleksandra Dvorkina, učestvovao u radu božićnih obrazovnih predavanja Ruske pravoslavne crkve u Moskvi 2006. godine. Učestvovao je, početkom dvijehiljaditih, u kampanji za povratak vjeronauke u školski sistem Srbije.
SRNA
